Wówczas uczeni w Piśmie i faryzeusze przyprowadzili do Niego kobietę, którą pochwycono na cudzołóstwie, a postawiwszy ją pośrodku, powiedzieli do Niego: „Nauczycielu, tę kobietę dopiero pochwycono na cudzołóstwie. W Prawie Mojżesz nakazał nam takie kamienować. A Ty co mówisz?” Mówili to, wystawiając Go na próbę, aby mieli o co Go oskarżyć. Lecz Jezus nachyliwszy się, pisał palcem po ziemi. A kiedy w dalszym ciąg u Go pytali, podniósł się i rzekł do nich: „Kto z was jest bez grzechu, niech pierwszy rzuci na nią kamień”. I powtórnie nachyliwszy się, pisał na ziemi. Kiedy to usłyszeli, wszyscy jeden po drugim zaczęli odchodzić, poczynając od starszych, aż do ostatnich. Pozostał tylko Jezus i kobieta, stojąca na środku. Wówczas Jezus podniósłszy się, rzekł do niej: „Kobieto, gdzież oni są? Nikt cię nie potępił?” A ona odrzekła: „Nikt, Panie!” Rzekł do niej Jezus: „I Ja ciebie nie potępiam. Idź, a od tej chwili już nie grzesz!”. ( J 8, 3-11)
Pan Jezus wybacza bezwarunkowo, bez dodatkowych klauzul, nie żądając nic w zamian. To spotkanie z bezwarunkową miłością czyni z nas bezinteresownych kochanków.
„I Ja ciebie nie potępiam”. W centrum tego opowiadania nie znajduje się grzech, który należy potępić lub wybaczyć, w centrum, „na środku” nie stawia się tu zła, ale Boga o wiele większego niż nasze serce, który nie usprawiedliwia cudzołóstwa, nie banalizuje winy, ale na nowo otwiera przyszłość i pozwala nam na nowo wyruszyć z miejsca, w którym się zatrzymaliśmy.
Jezus nie obwinia nikogo. Dlatego ja też nie obwiniam nikogo, nawet siebie samego. Obwiniać to jakby mówić: zawaliłeś na całej linii, nigdy ci się nie uda, jesteś stracony, jesteś nic niewarty, jesteś niezdolny do miłości, nie zasługujesz.
Natomiast Jezus przychodzi do winnych w zupełnie innym celu. Stawia siebie na miejscu tej kobiety, na miejscu wszystkich potępionych, wszystkich grzeszników świata i pozwala się zabić przez ową władzę uważaną za świętą, pochodzącą od Boga, zrywając w ten sposób przeklęty łańcuch w miejscu, w którym on się zaczyna, w strasznym, błędnym obrazie Boga, który potępia i mści się, usprawiedliwiając przemoc.
Opowiada o ręce, która przytula, a potem popycha naprzód, o pasterzu, który bierze nas w ramiona i jako pierwszy kocha nas takimi, jakimi jesteśmy, wybaczając wszystkie błędy, lecząc wszystkie rany, łagodząc każdy ból.
Jezus przyszedł, aby przynieść radykalną rewolucję w relacjach pomiędzy Bogiem a człowiekiem, i wywraca tradycyjny porządek w osi pionowej oparty na hierarchicznej władzy: nad wszystkimi jest Bóg sędzia, który wymierza kary, którego należy się bać, a pod Nim ludzie reprezentujący religię, którzy rozszerzają tę władzę na innych, a sprawują ją nad jeszcze innymi, słabszymi od siebie, złączeni w niekończącym się łańcuchu władzy coraz bardziej małostkowej i złośliwej.
„Nikt cię nie potępił? (…) I Ja ciebie nie potępiam”. Jezus wie, że do zablokowania tego przewrotnego mechanizmu nie potrzeba niczego innego jak tego, by Bóg całkowicie wyzbył się swojej władzy. Po to przyszedł. Nagi Bóg na krzyżu, który wybacza, który nie łamie nikogo oprócz siebie, będzie gestem wywracającym wszelki porządek, niezbędnym, by rozbroić niezliczone bomby, na których siedzi ludzkość. Nie Bóg wszechmogący, ale Abba wszechkochający.
Już nie wytykający palec, ale palec piszący na skale serca: kocham cię. „Idź i nie grzesz więcej” – pobrzmiewa tych kilka słów, które wystarczają, by odmienić życie! Inni zabijają, On wskazuje kroki; inni zarzucają kamieniami, On uczy ścieżek. Od tej pory… To, co za nią, już się nie liczy, liczy się przyszłość. Dobro, które jest możliwe jutro, liczy się bardziej niż wczorajsze zło.
Bóg przebacza nie jako zapominalski, ale jako wyzwoliciel. Wiele osób żyje jak na wewnętrznym dożywociu, jakby wchodząc na szafot, który same sobie zbudowały, przygniecione poczuciem winy z powodu dawnych błędów, niszczą obraz Boży, który w ich wnętrzu domaga się, aby wyjść na światło.
Jezus otwiera drzwi naszych więzień, rozwala szubienice, na których często wieszamy samych siebie i innych. On dobrze wie, że tylko mężczyźni i kobiety wyzwoleni, którym przebaczono, mogą nieść światu wolność i pokój. Mówi do tej kobiety: idź, wyjdź ze swojej przeszłości, idź ku nowemu, zanieś tę samą miłość, to samo przebaczenie wszystkim, których napotkasz. Nie jesteś już cudzołożnicą, ale w tę noc stałaś się kobietą, która od tej chwili jest zdolna do miłości, będzie umiała kochać bardzo i kochać dobrze.
Felix culpa, która była potrzebna, aby do głębi poznać serce Boga. Raj, jak sądzę, nie jest pełen świętych, ale pełen cudzołożnic, którym przebaczono, pełen grzeszników, którym przebaczono. Ludzi takich jak ja, jak my.
Przebaczenie nie jest kwestią dobroduszności, to siła, która sprawia, że życie idzie naprzód. Autentyczna miłość to taka, która uzdalnia człowieka do bycia najlepszym, jakim może się stać. Przemienia człowieka z gąsienicy w motyla.
Jezus wie, że człowiek to nie to samo co jego grzech, że kobieta to nie jej mroczna strona, ale tkwiące w niej iskierki światła, dobry zaczyn, a nie chwast w jej sercu. Dla Niego dobro, które jest możliwe w dniu jutrzejszym, liczy się bardziej niż zło dnia dzisiejszego. Nie obchodzi Go już przeszłość, On jest Bogiem przyszłości, otwartego morza, ziarna, które łagodnie i wytrwale wzrasta na słońcu. Ziarno jest ważniejsze niż kąkol, a dobro ważniejsze niż zło. Światło jest ważniejsze niż ciemność. Kłos dobrego zboża liczy się bardziej niż wszystkie chwasty na polu.
„Gdzież oni są? Nikt cię nie potępił?”. Słowa Jezusa i Jego gesty wywołują niespodziewany skutek – przełamują schematyczne podziały na dobrych i złych, winnych i niewinnych. Nikt nie jest niewinny, wszyscy dopiero odzyskujemy niewinność. Nasze oko, które widzi grzech, jest wezwane, aby widzieć słońce i deszcz, które Boża ręka sprowadza nad pole każdego człowieka, nad pola dobrych i złych (por. Mt 5, 45).
„I Ja ciebie nie potępiam”. Jezus ze swym miłosierdziem wyprowadza nas poza bariery i schematy etyki, tak samo działa modlitwa. Modlitwa wstawia się za wszystkimi, za Ablem i za Kainem, za ofiarami, a nawet za oprawcami (sześciu mnichów trapistów, męczenników z Tibhirine, modliło się: „Panie, rozbrój ich i rozbrój nas”).
Modlitwa, miłosierdzie, miłość nie rozróżnia na godnych i niegodnych, na tych, którzy zasługują na moją miłość, i tych, którzy nie zasługują. Każdy, kto zasłużył, aby pić bez granic z oceanu życia, jakim jest Bóg, zasługuje także, aby napić się choćby łyk z mojego małego strumyka.
I jeśli nawet podział na świętych i grzeszników, na dobrych i złych wydaje się nam kategorią religijną, nie jest nią – już u swojego zarania to dziecko serca faryzejskiego, a nie serca Bożego.
Emes Ronchi, Naga prawda Ewangelii. Rekolekcje papieskie, Wydawnictwo WAM, Kraków 2017
Polecamy:
